Χειρουργική Ογκολογία και Επανορθωτική Χειρουργική της Κεφαλής και του Τραχήλου
Η Γναθοπροσωπική Χειρουργική κατέχει ηγετικό ρόλο στην αντιμετώπιση του καρκίνου κεφαλής και τραχήλου υπό την προϋπόθεση της επαρκούς εξειδίκευσης στη χειρουργική ογκολογία της Κεφαλής και του Τραχήλου σε συνεργασία με άλλες ιατρικές ειδικότητες, όπως την παθολογική ογκολογία και την ακτινοθεραπευτική ογκολογία. Ο καρκίνος της κεφαλής και τραχήλου είναι μια γενικότερη έννοια που περικλείει όγκους διαφορετικής ιστολογικής προέλευσης, εντόπισης και πρόγνωσης. Η μη κατάλληλη αντιμετώπισή τους μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο.
Οι περιοχές της κεφαλής και τραχήλου όπου μπορεί να εντοπίζεται ο καρκίνος είναι οι παρακάτω:
Συνήθως ξεκινά σαν έλκος ή διόγκωση κυρίως του χείλους, της γλώσσας, του εδάφους του στόματος, του βλεννογόνου της παρειάς, του βλεννογόνου της υπερώας και του βλεννογόνου των ούλων. Η βλάβη συχνά είναι ανώδυνη και διαλάθει της προσοχής μη ειδικών ιατρών γι’αυτό έως και το 50% του καρκίνου της στοματικής κοιλότητας φθάνει σε προχωρημένο στάδιο πριν να διαγνωσθεί.
Διάφορες βλάβες μπορούν δυνητικά να οδηγήσουν σε ανάπτυξη καρκίνου . Αυτές ονομάζονται προκαρκινικές βλάβες και εμφανίζονται συνήθως ως λευκές ή ερυθρές περιοχές του βλεννογόνου (λευκοπλακία και ερυθροπλακία).
Σημεία και συμπτώματα που πρέπει να οδηγήσουν τον ασθενή στον ειδικό περιλαμβάνουν:
Ο ρινοφάρυγγας είναι το άνω τμήμα του φάρυγγα (λαιμός) πίσω από τη μύτη. Με αυτόν επικοινωνούν αεροφόρες κοιλότητες οι οποίες ονομάζονται παραρρίνιοι κόλποι (ιγμόρεια, ηθμοειδή, σφηνοειδής, μετωπιαίος). Αν και η εμφάνιση καλοήθων φλεγμονών στις περιοχές αυτές είναι από τις πιο συνήθεις (ρινίτιδες, παραρρινοκολπίτιδες) οι κακοήθεις βλάβες είναι σπάνιες. Η αιτιολογία τους είναι ασαφής και φαίνεται πως σχετίζονται με το κάπνισμα, τις βλαβερές ουσίες στον αέρα και με λοιμώδεις παράγοντες όπως ο ιός Epstein-barr. Συμπτώματα όπως: δυσκολία στην αναπνοή, ρινορραγίες, ωτίτιδες στους ενήλικες, πονοκέφαλοι συνήθως αποτελούν εκδηλώσεις καλοήθων φλεγμονών αλλά μπορούν να αποτελέσουν και συμπτώματα κακοήθων βλαβών.
Θα πρέπει να σημειωθεί η παρουσία πολύ πρώιμων μεταστάσεων στους τραχηλικούς λεμφαδένες (σφαγιτιδικοί λεμφαδένες-επίπεδο ΙΙΙ) στις περιπτώσεις του καρκίνου του ρινοφάρυγγα.Η θεραπεία είναι συνήθως συνδυαστική αναλόγως της εντόπισης και του τύπου του καρκίνου και περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση, επανορθωτική αποκατάσταση και πιθανά σχήματα ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας αναλόγως των θερπαυτικών πρωτοκόλλων.
Η εμφάνιση όγκων ή φλεγμονής στην περιοχή του υποφάρυγγα-λάρυγγα αποτελεί συχνότερα καλοήθεις καταστάσεις (πολύποδες) που προκύπτουν από την κακή χρήση της φωνής και το κάπνισμα. Ωστόσο, στην περιοχή μπορεί σπανιότερα να εμφανισθούν κακοήθεις όγκοι οι οποίοι συχνά οφείλονται στο κάπνισμα και το αλκοόλ. Συμπτώματα όπως εμμένουσα βραγχνάδα, άισθημα ξένου σώματος στο λαιμό, διόγκωση, δυσκαταποσία πρέπει να οδηγούν τον ασθενή στον ειδικό. Μια ενδοσσκοπική εξέταση με το ρινο-φαρυγγο-λαρυγγοσκόπιο στο ιατρείο θέτει τη διάγνωση.
Η θεραπεία των όγκων του λάρυγγα ποικίλει ανάλογα με την αιτιολογία της και τον ασθενή. Συνήθως η αντιμετώπιση των καλοήθων εξεργασιών των φωνητικών χορδών γίνεται ενδοσκοπικά σε συνδυασμό με αποφυγή των παραγόντων κινδύνου.
Οι κακοήθεις όγκοι του λάρυγγα έχουν πιο σύνθετη αντιμετώπιση η οποία μπορεί να περιλαμβάνει χειρουργική εκτομή της βλάβης, ακτινοθεραπεία κ.ά. Η θεραπεία που θα επιλέξει κανείς εξαρτάται από το είδος και τη θέση του όγκου καθώς και τον ασθενή.
Η εμφάνιση κακοήθους αλλοίωσης στον οφθαλμό, στα βλέφαρα ή στις δομές που τον περιβάλλουν και βρίσκονται μέσα στον αφθαλμικό κόγχο είναι μία σπάνια και πολύ σοβαρή κατάσταση η οποία χρήζει εξειδικευμένης χειρουργικής αντιμετώπισης. Οι πιο κοινές κακοήθεις εξεργασίες που προσβάλλουν τον βολβό του οφθαλμού και τον οπισθοβολβικό χώρο είναι το ρετινοβλάστωμα στα παιδιά και το μελάνωμα και το λέμφωμα στις μεγαλύτερες ηλικίες. Θα πρέπει να σημειωθούν επίσης κακοήθη νεοπλάσσματα που εκκινούν από τα εξαρτήματα του οφθαλμού ως και την περιοφθάλμια περιοχή, τα οποία θα μπορούσαν να επιφέρουν καταστροφικά αποτελέσματα στον οφθαλμό και την όραση σε προχωρημένα στάδια.
Συμπτώματα τα οποία πρέπει να οδηγήσουν τον ασθενή σε ειδικό ιατρό είναι η έκπτωση της όρασης, η διάφορες ασυμμετρίες που αφορούν τους βολβούς και τις πέριξ περιοχές, η εμφάνιση διπλωπίας κ.ά. Η χειρουργική θεραπεία έχει τον πρώτο λόγο στη θεραπεία των παθήσεων αυτών αλλά και στην αισθητική αποκατάσταση των ελλειμάτων που θα δημιουργηθούν.
Το δέρμα της κεφαλής, εξαιτίας της συνεχούς έκθεσής του στον ήλιο είναι από τις συχνές θέσεις εμφάνισης προκαρκινικών καταστάσεων και κακοήθων εξεργασιών, με προεξάρχον το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (BCC) αλλά και την παρουσία λιγότερο, απο στατιστική άποψη, του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος. Θα πρέπει να σημειωθεί η αυξανόμενη παρουσία στη χώρα μας των τελευταίων δεκαετιών του κακόηθους μελανώματος του δέρματος στην περιοχή της κεφαλής και του τραχήλου ως αποτέλεσμα περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Οι βλάβες αυτές παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλομορφία. Αρκεί να αναφέρουμε, ότι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα εμφανίζεται με οχτώ διαφορετικές κλινικές εικόνες:
Από την πλέον συνήθη οζώδη μορφή (υπό μορφή ογκιδίου) φλεγμαίνον και αιμορραγόν έως την ατροφική εξαπλούμενη κλινική εικόνα
Στους σιελογόνους αδένες μπορεί να αναπτυχθούν φλεγμονώδεις καταστάσεις ως και καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι.
Οι όγκοι της παρωτίδας εμφανίζονται συνήθως ως ανώδυνες διογκώσεις μπροστά ή κάτω από το αυτί. Οι όγκοι των υπογνάθιων αδένων εμφανίζονται ως διόγκωση κάτω από την κάτω γνάθο (υπογνάθια χώρα). Αντίθετα οι φλεγμονές των σιελογόνων αδένων, συνήθως οφείλονται σε παροδικό μπλοκάρισμα της παροχέτευσής τους, συχνά από σιαλόλιθους και παρουσιάζονται ως επώδυνο οίδημα.
Ο τράχηλος είναι από τις περιοχές του σώματος όπου πολλές διαφορετικές δομές συνυπάρχουν σε μικρή σχετικά περιοχή. Οι σημαντικότεροι ανατομικοί σχηματισμοί που αφορούν τη χειρουργική κεφαλής και τραχήλου είναι οι λεμφαδένες, οι οποίοι είναι πολυάριθμοι και σχηματίζουν πολλές ομάδες. Η εμφάνιση διόγκωσης στον τράχηλο μπορεί να προκληθεί από καλοήθεις αλλά και κακοήθεις αιτίες. Ειδικότερα οι λεμφαδένες του τραχήλου μπορεί να αποτελούν μετάσταση καρκίνων που αφορούν όλο το σώμα και όχι μόνο αυτών που εντοπίζονται στην περιοχή της κεφαλής γι’ αυτό το λόγο οποιαδήποτε διόγκωση της περιοχής πρέπει να διερευνάται από ειδικό ιατρό.
Πλαστική και επανορθωτική χειρουργική-Δερματοχειρουργική προσώπου
Η εμφάνιση του προσώπου έχει εξαιρετική κοινωνική και ψυχολογική σημασία. Το τι συνθέτει ένα «κανονικό» ή ωραίο πρόσωπο είναι υποκειμενικό και σχετίζεται με πολλούς παράγοντες όπως τις εκάστωτε κοινωνικές, θρησκευτικές πεποιθήσεις. Ωστόσο υπάρχουν σταθερές οι οποίες χαρακτηρίζουν ένα «ωραίο» πρόσωπο.
Η αισθητική χειρουργική του προσώπου αποτελεί μέρος της εκπαίδευσης στη Γναθοπροσωπική Χειρουργική.
Η Γναθοπροσωπική Χειρουργική είναι η ειδικότητα που γνωρίζει καλύτερα την ανάπτυξη, ανατομία και λειτουργία των στοιχείων του προσώπου και των γνάθων, καθώς και του τρόπου που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Οι πιο συχνές επεμβάσεις είναι:
Στο πρόσωπο που γερνά, οι μύες χαλαρώνουν με αποτέλεσμα τη χαλάρωση του δέρματος που τους καλύπτει. Το πρόβλημα μπορεί να βελτιωθεί με πολλές επεμβάσεις όπως η ανόρθωση του μετώπου, η βλεφαροπλαστική , ρυτιδεκτομή (λίφτινγκ), η χειλεοπλαστική κατά την οποία τα χείλη αναπλάθονται με ή χωρίς τη χρήση κολλαγόνου.
Η ανάγκη αντιμετώπισης ελλειμάτων στο ανθρώπινο σώμα κυρίως όμως στην κράνιο-γνάθοπροσωπική περιοχή οδήγησε το ανθρώπινο γένος στην ανακάλυψη τεχνικών από αρχαιοτάτων χρόνων (αρχαιολογικές αναφορές αναφέρουν τεχνικές αποκατάσταης ελλειμάτων από την ανθούσα περίοδο στην περιοχή της μεσοποταμίας, στην αρχαία Αίγυπτο και στις Ινδίες). Εξαιρετικές ερευνητικές εργασίες της αιματικής κυκλοφορίας στο δέρμα, τους μύες και τα οστά επέτρεψαν να αναπτυχθούν τεχνικές δημιουργίας κρημνών (μισχωτών, αγγειακών και ελευθέρων αγγειακών με μικροχειρουργική τεχνική) για την αποκατάσταση ελλειμάτων μετά από τραύμα αλλά κυρίως σε περιπτώσεις ογκοχειρουργικής στην περιοχή της κεφαλής και του τραχήλου.
Ορθογναθική Χειρουργική του προσωπικού κρανίου (οστεοτομίες)
Η διόρθωση των ανωμαλιών των γνάθων και των οστών του προσώπου αποτελεί το αντικείμενο της ορθογναθικής χειρουργικής. Οι συνηθέστερες ενδείξεις ορθογναθικών επεμβάσεων είναι οι δυσπλασίες του προσώπου, προβλήματα στη μάσηση και την ομιλία λόγω κακής σύγκλεισης και αισθητικοί λόγοι. Άλλες ανωμαλίες όπως ουλικό χαμόγελο και περιπτώσεις ασυμμετρίας, στις οποίες το ένα ημιμόριο του προσώπου παρουσιάζει υποπλασία ή υπερπλασία, μπορούν επίσης να αντιμετωπιστούν με τη βοήθεια της ορθογναθικής χειρουργικής. Αυτό επιτυγχάνεται κατά κύριο λόγο με οστεοτομίες, κατά τις οποίες διαχωρίζονται τα οστά των γνάθων και τοποθετούνται στις νέες επιθυμητές θέσεις, με διατήρηση της αιμάτωσής τους.Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για εκλεκτικές χειρουργικές επεμβάσεις και οι επιθυμίες του ασθενούς λαμβάνονται σοβαρά υπόψη.
Αντιμετώπιση περιγεννητικών ανωμαλιών
Οι σχιστίες του χείλους και της υπερώας είναι μια συνηθισμένη γενετική ανωμαλία. Αν και εμφανίζεται με αυξημένη συχνότητα στις σκανδιναβικές χώρες ωστόσο και στην Ελλάδα δεν είναι ασυνήθιστη δυσσμορφία και μπορεί να παρουσιαστεί με διάφορες μορφές και συνδυασμούς:
Οι σχιστίες μπορούν να είναι ετερόπλευρες ή αμφοτερόπλευρες, τέλειες ή ατελείς. Μπορεί να παρουσιαστεί και σε υποβλεννογόνια μορφή. Η δυσπλασία έχει επιπτώσεις την αισθητική του προσώπου, στην ακοή, στο λόγο, την πρόσληψη τροφής και στην κοινωνική ένταξη.
Είναι απαραίτητο λοιπόν τέτοια περιστατικά να αντιμετωπίζονται από ομάδα ειδικών, που να περιλαμβάνει τον ειδικό χειρουργό, κλινικό γενετιστή και κλινικό ψυχολόγο, παιδίατρο, ορθοδοντικό, λογοθεραπευτή,και εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό για παιδιά.
Η χειρουργική επέμβαση κατέχει κεντρική θέση στην θεραπεία και σκοπός της επέμβασης είναι η αποκατάσταση της φυσιολογικής ανατομικής και η διευκόλυνση της φυσιολογικής ανάπτυξης όλων των στοιχείων που επηρεάζονται από τη σχιστία. Ακόμα όμως και με τις ιδανικότερες προϋποθέσεις, συνήθως, είναι απαραίτητες συμπληρωματικές χειρουργικές επεμβάσεις που μπορεί να καλύπτουν μία περίοδο από τη βρεφική έως την εφηβική και ενήλικη ζωή
Κρανιοπροσωπικά σύνδρομα συναντώνται έως και στο 15% των γεννήσεων πολλά από τα οποία περιλαμβάνουν τη κρανιοπροσωπική περιοχή. Εκτός από τις σχιστίες τα σύδρομα αυτά διαχωρίζονται σε σύνδρομα με ή χωρις κρανιοσυνοστώση. Τα κρανιοπροσωπικά σύνδρομα μπορεί να χαρακτηρίζονται απλώς από μία υποπλαστική περιοχή του κρανίου (ημιπροσωπική μικροσωμία) ή να είναι σοβαρότατες καταστάσεις ασύμβατες με τη ζωή εάν δεν εφαρμοσθεί θεραπεία (σύνδρομο Pfeiffer).
Η γενετική έχει θεμελιώδη θέση στην τεκμηρίωση των συγγενών ανωμαλιών καθώς η τεχνολογία προσφέρει μεγάλες υπηρεσίες στη διάγνωση των Κρανιο-προσωπικών συνδρόμων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσοσύνης (U/S 2-D and U/S 3-D)
Η χειρουργική θεραπεία από εξεδικευμένο χειρουργό κατέχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διόρθωση των ανωμαλιών και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων αυτών σε συναργασία με τους κλινικούς ιατρούς και άλλες ειδικότητες.
Τραυματιολογία του προσωπικού και εγκεφαλικού κρανίου (κρανιοπροσωπική τραυματιολογία)
Τα γναθοπροσωπικά τραύματα είναι τα τραύματα των μαλακών ιστών και του σκελετού του προσώπου και του κρανίου, ως αποτέλεσμα εξωτερικής βίας. Ο Γναθοπροσωπικός Χειρουργός είναι απαραίτητο μέλος της ομάδας αντιμετώπισης τραύματος, τόσο άμεσα όσο και σε δεύτερο χρόνο καθώς η πολύπλοκη δομή του σκελετού και των μαλακών μορίων της κρανιογναθοπροσωπικής περιοχής απαιτεί εξειδικευμένη γνώση της ανατομίας και της φυσιολογίας του στοματογναθικού συστήματος.
Τα γναθοπροσωπικά κατάγματα θεραπεύονται συνήθως με ανάταξη και ακινητοποίηση, εξωτερική και εσωτερική (οστεοσύνθεση με διάφορα συστήματα πλακών οστεοσύνθεσης). Ο τρόπος αυτός θεραπείας οδηγεί σε άριστη λειτουργική αποκατάσταση. Τα τραύματα του προσώπου, όταν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα από τον ειδικό, μπορούν να προκαλέσουν μόνιμη παραμόρφωση και ψυχολογικά προβλήματα.
Αντιμετώπιση γναθοπροσωπικού πόνου (προσωπαλγίες, νευραλγία τριδύμου)
Ο προσωπικός πόνος μπορεί να οφείλεται σε μια τεράστια ποικιλία παθολογικών και ψυχολογικών αιτίων. Η διαφορική διάγνωση της προσωπαλγίας περιλαμβάνει τον κοινό οδοντικό πόνο και άλλα οδοντογενή αίτια, την ιγμορίτιδα, τις νευραλγίες (όπως η νευραλγία τριδύμου) καθώς και σπάνιες αιτίες όπως οι κακοήθεις όγκοι της στοματικής κοιλότητας, του ρινοφάρυγγα, του στοματοφάρυγγα και της βάσης του κρανίου.
Ο πόνος λόγω δυσλειτουργιών της κροταφογναθικής διάρθρωσης εμφανίζεται σε σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού σε κάποια στιγμή της ζωής του, με ποικιλία συμπτωμάτων όπως μυαλγία, άτυπη προσωπαλγία, άτυπη οδονταλγία κλπ.Η διάγνωση μπορεί συχνά να γίνει αν ληφθεί ένα πλήρες ιστορικό.Οι εξετάσεις που χρησιμοποιούνται είναι οι ακτινογραφία, η αξονική και η μαγνητική τομογραφία καθώς και το υπερηχογράφημα, πάντα όμως συμπληρωματικά στην πλήρη κλινική εξέταση.
Η θεραπεία ποικίλει αναλόγως της αιτιολογίας της προσωπαλγίας. Αν το αίτιο είναι οδοντικό ή άλλο γίνεται η κατάλληλη θεραπεία σύμφωνα με το αίτιο. Σε νευραλγίες η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγη ή και επεμβατική σε πιο επίμονες καταστάσεις, πάντα από ειδικό ιατρό.
Χειρουργική αντιμετώπιση καλοήθων και κακοήθων νεοπλασίων των σιελογόνων αδένων
Στους σιελογόνους αδένες μπορεί να αναπτυχθούν φλεγμονώδεις καταστάσεις ως και καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι.
Οι όγκοι της παρωτίδας εμφανίζονται συνήθως ως ανώδυνες διογκώσεις μπροστά ή κάτω από το αυτί. Οι όγκοι των υπογνάθιων αδένων εμφανίζονται ως διόγκωση κάτω από την κάτω γνάθο (υπογνάθια χώρα). Αντίθετα οι φλεγμονές των σιελογόνων αδένων, συνήθως οφείλονται σε παροδικό μπλοκάρισμα της παροχέτευσής τους, συχνά από σιαλόλιθους και παρουσιάζονται ως επώδυνο οίδημα.
Διαγνωστική προσέγγιση και χειρουργική αντιμετώπιση λεμφαδένων των τραχηλικών πεδίων
Ο τράχηλος είναι από τις περιοχές του σώματος όπου πολλές διαφορετικές δομές συνυπάρχουν σε μικρή σχετικά περιοχή. Οι σημαντικότεροι ανατομικοί σχηματισμοί που αφορούν τη χειρουργική κεφαλής και τραχήλου είναι οι λεμφαδένες, οι οποίοι είναι πολυάριθμοι και σχηματίζουν πολλές ομάδες. Η εμφάνιση διόγκωσης στον τράχηλο μπορεί να προκληθεί από καλοήθεις αλλά και κακοήθεις αιτίες. Ειδικότερα οι λεμφαδένες του τραχήλου μπορεί να αποτελούν μετάσταση καρκίνων που αφορούν όλο το σώμα και όχι μόνο αυτών που εντοπίζονται στην περιοχή της κεφαλής γι’ αυτό το λόγο οποιαδήποτε διόγκωση της περιοχής πρέπει να διερευνάται από ειδικό ιατρό.
Χειρουργική Θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών αδένων
Ο Θυρεοειδής αδένας που ανατομικά βρίσκεται στο κατώτερο επίπεδο της πρόσθιας τραχηλικής χώρας κυρίως ρυθμίζει το μεταβολισμό αλλά και άλλες ανθρώπινες λειτουργίες. Η παθολογία του θυρεοειδούς αδένα τεκμηριώνεται στα πλαίσια της κακής λειτουργίας από την κλινική εικόνα και τη γενική κατάσταση των ασθενών και την εργαστηριακή μέτρηση των Τ3, Τ4 και της ορμόνης TSH. Η παρατήρηση των ασθενών όζων στην περιοχή του θυρεοειδούς αδένα είναι αντικείμενο διερεύνησης από τον ειδικό με κλινική εξέταη και εργαστηριακές εξετάσεις (υπερηχογράφημα, σπινθηρογραφικός έλεγχος, υπολογιστικές τομογραφίες). Το 90% των όζων τεκμηριώνονται παθολογοανατομικά ως καλοήθεις και το 10% ως κακοήθειες.
Η θεραπεία των ευμεγέθων όζων και του καρκίνου του θυρεοειδή είναι χειρουργική, η οποία μπορεί να συνοδευθεί από μετεγχειρητική χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου. Στις περισότερες περιπτώσεις η πρόγνωση είναι εξαιρετική, πάντοτε στα πλαίσια χειρουργικής αντιμετώπισης από ειδικό χειρουργό για τη ριζική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα (ολική θυρεοειδεκτομή άμφω) και την ελαχιστοποίηση των επιπλοκών.
Οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι αδένες μικρού μεγέθους που βρίσκονται σε ήδη χαρτογραφημένα σημεία του θυρεοειδούς αδένα και συνεισφέρουν στην ισορροπία των επιπέδων ασβεστίου και φωσφόρου στο αίμα συνεπεία της παραγωγής της ορμόνης παραθορμόνης. Η παθολογία των παραθυρεοειδών αναφέρεται κυρίως σε υπερτροφία των αδένων (υπερπαραθυρεοειδισμός) με αυξημένα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα με αποτέλεσμα νεφρολιθίαση και οστεοπόρωση. Η θεραπεία είναι χειρουργική με αφαίρεση του αδένα που έχει υπερτραφεί. Η παρουσία κακοήθειας στους παραθυρεοειδείς αδένες αναφέρεται ως εξαιρετικά σπάνια και φυσικά αντιμετωπίζεται χειρουργικά μέσα στα πλαίσια ολικής άμφω θυρεοειδεκτομής.
Για τον Κρανιο-γναθοπροσωπικό χειρουργό η χειρουργική της βάσσεως του κρανίου αποτελεί μία τεράστια πρόκληση λόγω της τεράστιας δυσκολίας στην προσπέλαση των ανατομικών αυτών περιοχών και την παρουσία εξαιρετικά σύνθετων, ζωτικής σημασίας οργάνων, για τη ζωή του ασθενούς. Τον Κράνιο-γναθοπροσωπικό χειρουργό αφορά κυρίως ο πρόσθιος και μέσος κρανιακός βόθρος ο οποίος αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα παρουσίας κακοηθειών είτε από επεκτεινόμενων από τις αεροφόρες κοιλότητες, τους κόγχους, τη ρινική κοιλότητα και το δέρμα της περιοχής του μέσου τριτημορίου του σπλαγχνικού κρανίου. Η προσπέλαση μπορεί να γίνει είτε ενδοσκοπικά από τη μύτη είτε με ανοιχτές χειρουργικές επεμβάσεις από το τριχωτό της κεφαλής είτε διαπροσωπικές (transfacial approach). Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί και η διαϊγμορειακή προσπέλαση για τη χειρουργική αντιμετώπιση του πτερυγογναθιαίου χώρου.
H στοματική χειρουργική περιλαμβάνει τη χειρουργική αντιμετώπιση των νόσων των σκληρών και μαλακών ιστών της στοματικής κοιλόητας.
Η αφαίρεση των εγκλείστων δοντιών είναι μια από τις πιο συνηθισμένες χειρουργικές επεμβάσεις. Σήμερα θεωρούμε ότι οι τρίτοι γομφίοι πρέπει να αφαιρούνται στις εξής περιπτώσεις:
Εκτός τού τρίτου γομφίου και άλλα δόντια μπορούν να παρουσιάσουν εγκλεισμό, όπως οι κυνόδοντες και οι προγόμφιοι. Η ικανότητα που απαιτείται για την αντιμετώπιση όλου του φάσματος της οδοντοφατνιακής χειρουργικής είναι πολύ σημαντική και παραμένει κεντρική δραστηριότητα στην ειδικότητα της γναθοπροσωπικής χειρουργικής.
Υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός αλλοιώσεων του στόματος και των γνάθων, συμπεριλαμβανομένων των καλοηθών όγκων, κυστικών αλλοιώσεων και μεταβολικών διαταραχών του οστού, οι οποίες μπορούν προοδευτικά να προκαλέσουν πόνο ή φλεγμονή καθώς και παραμόρφωση του οστού και μείωση της αντοχής του.
Πολλές ακρορριζικές αλλοιώσεις απαιτούν μετά την ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση) και εκτομή του ακρορριζίου του δοντιού (ακρορριζεκτομή).
Παθήσεις κροταφογναθικής διάρθρωσης
Η κροταφογναθική διάρθρωση αποτελεί μοναδικό τύπο διάρθρωσης, η οποία κινείται πάντα σε συνάρτηση με την κροταφογναθική διάρθρωση του άλλου ημιμορίου, γεγονός που εξηγεί την πολυπλοκότητα στη λειτουργία της.
Υπάρχουν δύο κατηγορίες παθήσεων της κροταφογναθικής διάρθρωσης. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει παθήσεις όπου η ανατομία της περιοχής είναι φυσιολογική αλλά διαταράσσεται η λειτουργία της και η δεύτερη κατηγορία τις παθήσεις κατά τις οποίες διαταράσσεται η ανατομία της διάρθρωσης, με ή χωρίς λειτουργικά προβλήματα.
Η δυσλειτουργία της κροταφογναθικής διάρθρωσης προσβάλει περίπου 40% των ανθρώπων σε κάποια στιγμή της ζωής τους, με προτίμηση στις γυναίκες. Μπορεί να εμφανιστεί κατά την εφηβεία με πόνο στην άρθρωση και παραγωγή χαρακτηριστικού ήχου («κλίκινγκ»). Πολλές φορές η κατάσταση υποχωρεί χωρίς θεραπεία και δεν υποτροπιάζει. Σε ένα ποσοστό των ασθενών αυτών όμως, η κατάσταση δεν αυτοϊάται και αναπτύσσει σύνδρομο δυσλειτουργίας της κροταφογναθικής διάρθρωσης, διαφόρων βαθμών σοβαρότητας.
Πολλοί ερευνητές ενοχοποιούν τις διαταραχές της σύγκλεισης, δηλαδή του τρόπου συνάρθρωσης των άνω και των κάτω δοντιών για τη δυσαρμονία στην κίνηση των κροταφογναθικών διαρθρώσεων. Η κατάσταση επιδεινώνεται από συνθήκες έντονου ψυχολογικού στρες, οι οποίες προκαλούν αυξημένο μυϊκό τόνο των μασητηρίων μυών. Στους ασθενείς αυτούς, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει και χορήγηση αγχολυτικών ή αντικαταθλιπτικών.
Πολλοί ερευνητές πιστεύουν ο ψυχολογικός παράγων παίζει τον σημαντικότερο ρόλο στην εκδήλωση του συνδρόμου αυτού. Ο πόνος είναι συνέπεια του σπασμού των μασητηρίων μυών και επηρεάζεται από στοματικές έξεις, ανωμαλίες σύγκλεισης και το υπερβολικό σφίξιμο ή το τρίξιμο των δοντιών. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, χρήση ειδικών οδοντικών ναρθήκων και, σε επιλεγμένες περιπτώσεις, την χρήση ψυχοφαρμάκων.
Η χειρουργική θεραπεία χρησιμοποιείται σε επιλεγμένες περιπτώσεις και κυρίως για την διόρθωση ανατομικών ανωμαλιών της διάρθρωσης.
Οι τραχηλοπροσωπικές λοιμώξεις αποτελούν σημαντικό κεφάλαιο στην ειδικότητα της γναθοπροσωπικής χειρουργικής. Οι λοιμώξεις της περιοχής της κεφαλής και τραχήλου μπορούν να χωρισθούν σε οδοντογενούς ή μη οδοντογενούς αιτιολογίας. Στη μεγάλη όμως πλειοψηφία είναι οδοντογενείς, δηλαδή η αρχική αιτία είναι η βλάβη ενός δοντιού και η επέκταση της μόλυνσης. Στις μη οδοντογενείς λοιμώξεις περιλαμβάνονται τα διαπυηθέντα τραύματα, τα επιπλεγμένα κατάγματα, οι οστεομυελίτιδες μη οδοντογενούς αιτιολογίας, οι σιαλαδενίτιδες, οι επιμολυσμένες κύστεις των γνάθων και οι δοθιήνες. Στην κλινική εικόνα των λοιμώξεων αυτών έχουμε γενικές και τοπικές εκδηλώσεις.
Οι γενικές εκδηλώσεις είναι ο πυρετός, η κακουχία και εργαστηριακά η λευκοκυττάρωση ενώ οι τοπικές, ο πόνος, η διόγκωση της προσβληθείσας περιοχής, η ερυθρότητά της, η διόγκωση των λεμφαδένων και η διαταραχή της λειτουργίας του οργάνου που πάσχει.
Η θεραπεία των τραχηλοπροσωπικών λοιμώξεων μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική. Στη συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνεται κυρίως η αντιμικροβιακή αγωγή και υποστηρικτικά, η χορήγηση αναλγητικών και αντιπυρετικών καθώς και η ενυδάτωση του ασθενούς. Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι απαραίτητη σε ορισμένες μορφές λοιμώξεων πχ στην οστεομυελίτιδα και μάλιστα στη χρόνια μορφή, αλλά επιβάλλεται σε κάθε περίπτωση που έχουμε σχηματισμό περίγραπτου αποστήματος.
Δευτέρα - Τρίτη - Πέμπτη:
Τετάρτη πρωϊ:
