Η κροταφογναθική διάρθρωση αποτελεί μοναδικό τύπο διάρθρωσης, η οποία κινείται πάντα σε συνάρτηση με την κροταφογναθική διάρθρωση του άλλου ημιμορίου, γεγονός που εξηγεί την πολυπλοκότητα στη λειτουργία της.
Υπάρχουν δύο κατηγορίες παθήσεων της κροταφογναθικής διάρθρωσης. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει παθήσεις όπου η ανατομία της περιοχής είναι φυσιολογική αλλά διαταράσσεται η λειτουργία της και η δεύτερη κατηγορία τις παθήσεις κατά τις οποίες διαταράσσεται η ανατομία της διάρθρωσης, με ή χωρίς λειτουργικά προβλήματα.
Η δυσλειτουργία της κροταφογναθικής διάρθρωσης προσβάλει περίπου 40% των ανθρώπων σε κάποια στιγμή της ζωής τους, με προτίμηση στις γυναίκες. Μπορεί να εμφανιστεί κατά την εφηβεία με πόνο στην άρθρωση και παραγωγή χαρακτηριστικού ήχου («κλίκινγκ»). Πολλές φορές η κατάσταση υποχωρεί χωρίς θεραπεία και δεν υποτροπιάζει. Σε ένα ποσοστό των ασθενών αυτών όμως, η κατάσταση δεν αυτοϊάται και αναπτύσσει σύνδρομο δυσλειτουργίας της κροταφογναθικής διάρθρωσης, διαφόρων βαθμών σοβαρότητας.
Πολλοί ερευνητές ενοχοποιούν τις διαταραχές της σύγκλεισης, δηλαδή του τρόπου συνάρθρωσης των άνω και των κάτω δοντιών για τη δυσαρμονία στην κίνηση των κροταφογναθικών διαρθρώσεων. Η κατάσταση επιδεινώνεται από συνθήκες έντονου ψυχολογικού στρες, οι οποίες προκαλούν αυξημένο μυϊκό τόνο των μασητηρίων μυών. Στους ασθενείς αυτούς, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει και χορήγηση αγχολυτικών ή αντικαταθλιπτικών.
Πολλοί ερευνητές πιστεύουν ο ψυχολογικός παράγων παίζει τον σημαντικότερο ρόλο στην εκδήλωση του συνδρόμου αυτού. Ο πόνος είναι συνέπεια του σπασμού των μασητηρίων μυών και επηρεάζεται από στοματικές έξεις, ανωμαλίες σύγκλεισης και το υπερβολικό σφίξιμο ή το τρίξιμο των δοντιών. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, χρήση ειδικών οδοντικών ναρθήκων και, σε επιλεγμένες περιπτώσεις, την χρήση ψυχοφαρμάκων.
Η χειρουργική θεραπεία χρησιμοποιείται σε επιλεγμένες περιπτώσεις και κυρίως για την διόρθωση ανατομικών ανωμαλιών της διάρθρωσης.
